Μια ιστορική αναδρομή στο μισογυνισμό και την υποτίμηση των ζωών των γυναικών…

 


Ο Ροΐδης για τις μάγισσες του Μεσαίωνα

Στον ελλαδικό χώρο ο Εμμανουήλ Ροΐδης στην προσπάθεια του να αποκαταστήσει την μνήμη των θυμάτων των ρασοφόρων της μισαλλοδοξίας, έγραφε το 1885 το κείμενο «Οι μάγισσες του Μεσαίωνα». Παραθέτουμε κάποια μέρη του, καθώς θεωρούμε εξέχουσας σημασίας τη γραφή ενός τέτοιου κείμενου εκείνη την εποχή. Στο κείμενο παρατίθεται και μια ιστορία βασισμένη στα πρακτικά των ιεροδικείων (Ιερά Εξέταση).


«Και ενώ η μάγισσα είναι γνήσια απόγονος της ωραίας Κίρκης, η οποία είχε τέτοια ομορφιά, κατά την εποχή του μεσαίωνα καταδιώκεται σαν άγριο θηρίο, κατοικεί στις σπηλιές και τα ερείπια, ο λαός την αναθεματίζει βλέποντας την να περνά, τα παιδιά την λιθοβολούν στα σταυροδρόμια και οι ιερείς την θάβουν ζωντανή ή την καρφώνουν πάνω σε φλεγόμενη θράκα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι ποιητές  ρίχνουν την σκληρότερη πέτρα, παριστάνοντας την πάντα άσχημη και γριά.


Οι μάρτυρες, όπως οι πρώτοι χριστιανοί, οι φιλόσοφοι, οι επιστήμονες και γενικά όλοι οι ευεργέτες της ανθρωπότητας, διαθέτουν το δικό τους μαρτυρολογίο. Εφτά χιλιάδες, σε διάστημα τριών μηνών, κάηκαν ζωντανές στην Τρέβη, ενώ στη Γενεύη 1500 σε μια μόνο μέρα, και στη Βαμβέργη 400 ρίχτηκαν επάνω στη θράκα. Για οχτώ ολόκληρούς αιώνες σε όλη την Ευρώπη κάπνιζαν οι πυρές μέρα – νύχτα, ενώ οι ιερείς που τις άναβαν, για να διαιωνιστεί η δόξα τους, φρόντισαν να συλλέξουν τα πρακτικά των δικών σε χοντρούς τόμους.


Όποιος μελετά τα αιματοβαμμένα αρχεία των ιεροδικείων εκπλήσσεται βλέποντας να ανεβαίνουν στη πυρά εξαιτίας της μαγείας μόνο γυναίκες. Στα δάχτυλα μετριούνταν οι μάγοι που κάηκαν, ενώ οι μάγισσες κατά χιλιάδες. Τα πρακτικά των ιεροδικείων αποτελούν μια μεγάλη σειρά τόμων από φύλλα και κάθε φύλλο περιέχει μια ιστορία σαν την επόμενη:


Μια μέρα, μια φτωχή χήρα είδε τα τρία της παιδιά να υποφέρουν από βήχα με σπασμούς. Τα δύο πρώτα οδηγήθηκαν στον ιερέα, ραντίστηκαν με αγιασμό, ποτίστηκαν ίσως με κάτουρα μουλάρας και πέθαναν στην αγκαλιά της. Απόμεινε το τρίτο, το μόνο πλάσμα που αγαπούσε στη γη. Η δύστυχη γυναίκα, γονατισμένη εμπρός στο κρεβατάκι του αγαπημένου της, επικαλέστηκε για χάρη του όλους τους αγίους του χριστιανικού  παραδείσου. Αλλά, ο καταραμένος βήχας συνέχισε να αντηχεί απαίσια στα αυτιά της μητέρας.


Μέσα στην απελπισία της θυμήθηκε τότε τους αρχαίους της θεούς, βγήκε ξυπόλητη από την καλύβα κατά τα μεσάνυχτα, και στρέφοντας ολόγυρα ανήσυχα το βλέμμα της, μάζεψε στο φως της Εκάτης, που μεσουρανούσε, άνθη και φύλλα από κάποιο κακόφημο φυτό με άσχημη μυρωδιά, από το οποίο απομάκρυναν με φόβο οι βοσκοί τις κατσίκες τους. Επιστρέφοντας σπίτι της, βούτηξε το ύποπτο βοτάνι σε ζεστό νερό, και ανακατεύοντας το με μέλι πρόσφερε το φάρμακο στο παιδάκι της που ανάσαινε με δυσκολία. Ο βήχας τότε σταμάτησε και ύπνος βαθύς έκλεισε τα βλέφαρα του αρρώστου κάτω από την επίδραση του σωτήριου φίλτρου, ενώ λίγες μέρες αργότερα το παιδάκι έπαιζε εύθυμα κοντά στο κατώφλι της καλύβας.


Η δύστυχη μάνα, όμως, σάπιζε στα υπόγεια μοναστηριού. Γιατί κάποιος διάκος ή κωδωνοκρούστης, βγαίνοντας τα μεσάνυχτα από το καπηλειό ή από κρεβάτι πόρνης, είχε κατασκοπεύσει και καταγγείλει την δύστυχη ως φαρμακεύτρια μάγισσα. Μάταια ανέφερε η ταλαίπωρη, για να δικαιολογηθεί, τον θάνατο των δυο άλλων παιδιών της και τον κίνδυνο να πεθάνει εκείνο που επέζησε, τους φόβους και τη μητρική της απελπισία. Τα ρασοφόρα θηρία παρέμειναν ασυγκίνητα. Αφού έκοψαν το ιερόσυλο χέρι και έσπασαν ένα προς ένα τα κόκαλα της, έριξαν έπειτα τον άμορφο αυτό αιματοβαμμένο ανθρώπινο όγκο που βογκούσε στην πυρά.»

 

Σημείωση: Στην Ελλάδα, το φαινόμενο είναι σχεδόν άγνωστο (εκτός από κάποιες σποραδικές εμφανίσεις του σε περιοχές με καθολική επίδραση π.χ. Κέρκυρα). Η ορθόδοξη εκκλησία δεν χρησιμοποίησε παρόμοιες μεθόδους επιβολής, όχι για λόγους που έχουν να κάνουν με την ανεκτικότητα της. 


Και μια εικονογράφηση για το κυνήγι μαγισσών από τον okso81 (για μεγενθυνση πατηστε επάνω στις φωτογραφίες)

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *