Category: ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ / ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

 

 

(Φωτογραφίες απο τον καταυλισμό, Γενάρης 2010)

 

Στις 2 και 3 Φεβρουαρίου, εκδικάστηκε στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Αγρινίου η υπόθεση του δουλεμπορίου στην περιοχή της παραχελωΐτιδας (Κατοχή Αιτωλοακαρνανίας), με βασικούς κατηγορούμενους επτά άτομα (δυο ρουμάνικης καταγωγής και πέντε ελληνικής καταγωγής). Η έκβαση της δίκης, όπως αναφέρεται στην Εφημερίδα Γεγονός (2015, Φεβρουαρίου 7) ήταν η καταδίκη σε πολυετή κάθειρξη ενός άτομου ρουμανικής καταγωγής, ενώ σε δυο ελληνικής καταγωγής επιβλήθηκαν ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης και αφέθηκαν ελεύθεροι. Δεν περιμένουμε τίποτα από την αστική δικαιοσύνη. Ούτε πιστεύουμε πως το δουλεμπόριο στην εν λόγω περιοχή έχει πάψει να υφίσταται. Παράλληλα, μπορούμε να πούμε με σιγουριά, πως μερικές ποινές δεν θα σταματήσουν αυτά τα φαινόμενα που αποτελούν μια τεράστια, αλλά αόρατη, περιοχή του καπιταλισμού. Μιλάμε για τον καπιταλιστικό «κάτω κόσμο», όπου κυριαρχεί η εκμετάλλευση της εργασίας των μεταναστών και μεταναστριών. Μια περιοχή που παραμένει πεισματικά σε όρους σκλαβιάς, συστηματικά απούσα από τις εθνικές στατιστικές.

 

Ωστόσο, κάποιοι άνθρωποι θέλουν να σταθούν εμπόδιο στην επέλαση του κεφαλαίου. Για αυτό το 2010, αλληλέγγυοι και αλληλεγγύες από το Αγρίνιο (μέσω πρωτοβουλίας που αναπτύχτηκε εκείνη την περίοδο για το συγκεκριμένο ζήτημα), επισκεφτήκαν την περιοχή Κατοχής Αιτωλοακαρνανίας αρκετές φορές, παρέχοντας υλική στήριξη στους μετανάστες και τις μετανάστριες, με τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Εκεί, από πρώτο χέρι, είδαμε τις συνθήκες διαβίωσης τους, αναλογιστήκαμε τις όρους εργασία τους, ήρθαμε αντιμέτωποι με την ιεραρχική δομή του καταυλισμού τους, κοινοποιήσαμε και θέσαμε το ζήτημα στην δημόσια σφαίρα, δείξαμε έμπρακτα την αλληλεγγύη μας –αντιλαμβανόμενοι πάντα πως η ζωή των μεταναστών αποτελεί μελλοντική εκδοχή της δική μας ζωής. Η πρωτοβουλία αυτή έληξε αφενός διότι έφτασε στα όρια των δυνατοτήτων της και αφετέρου η ιεραρχική δομή του καταυλισμού δεν άφηνε περιθώρια για περαιτέρω κινήσεις. Ήδη από τις πρώτες επισκέψεις μας στον καταυλισμό, εντοπίσαμε τα «κεφάλια» του καταυλισμού, αξιολογήσαμε τις σχέσεις τους με τους «ντόπιους παράγοντες», ακούσαμε κάποιες σιγανές φωνές άλλων μεταναστών που μιλούσαν για «κουμάντα» και «αρχηγούς».

 

Η είδηση που ήρθε κάποιο καιρό αργότερα ότι άτομα ελληνικής και ρουμανικής καταγωγής κάνουν εμπορία ανθρώπων «κατά εξακολούθηση, κατά συρροή και κατ΄ επάγγελμα», έχοντας ως βασική τροφοδοσία τους μετανάστες και τις μετανάστριες στον εν λόγω καταυλισμό, δε θα μπορούσε να προκαλέσει έκπληξη. Αυτές οι δεκάδες μεταναστών στην Κατοχής Αιτωλοακαρνανίας, δεν είναι μια «ατυχής εξαίρεση». Αποτελούν κρίκο της μακριάς αλυσίδας της σύγχρονης εργασίας. Μια αλυσίδα που ξεκινάει από τους σύγχρονους σκλάβους, την παιδική εργασία, την καταναγκαστική πορνεία, την εργασία των φυλακισμένων και φτάνει έως τις συνθήκες της σύγχρονης «τυπικής» μισθωτής εργασίας. Αυτές οι περιοχές της σκλαβιάς, σαν αυτής της Κατοχής Αιτωλοακαρνανίας, αποτελούν σημαντικό δομικό στοιχείο της βάσης που πατάει ο καπιταλισμός. Η δημιουργία στρατιών σύγχρονων σκλάβων είναι καίριο σημείο την καπιταλιστικής στρατηγικής. Για να δημιουργηθούν αυτοί οι εργάτες που θα δουλέψουν σε αυτά τα κάτεργα, όπως αναφέρει ο Caffentzis (2012), «γιγάντιες νέες περιφράξεις χαράσσονται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Αφρικής, της Ασίας και της Αμερικής» (και η κρίση στην Ευρώπη σηματοδοτεί πως αυτές οι νέες περιφράξεις χαράσσονται και στις δικές της περιοχές). Το ίδιο κεφάλαιο που έχει στην ιδιοκτησία του τις υπερσύγχρονες δομές παραγωγής και υπηρεσιών, περιφράσσει κομμάτια γης σε ολόκληρο τον πλανήτη προκαλώντας λιμούς, επιδημίες, πολέμους χαμηλής έντασης, φτωχοποίηση και μαζική εξαθλίωση, απαραίτητα συστατικά για την δημιουργία στρατιών σύγχρονων σκλάβων. Και επειδή ο λεγόμενος «Τρίτος Κόσμος» δεν αρκεί, η κατασκευή ενός νέου «Τρίτου Κόσμου» στο εσωτερικό του «Πρώτου Κόσμου» έχει προ πολλού ξεκινήσει. Περιλαμβάνει έκτος από μετανάστες (σαν αυτούς της Κατοχής Αιτωλοακαρνανίας) και πολλούς πρωτοκοσμικούς εργάτες (άνεργους, επισφαλείς, «μαύρους», ανασφάλιστους, ελαστικούς).

 

Το κεφάλαιο των εταιριών υψηλής τεχνολογίας (υψηλής οργανικής σύνθεσης), δεν αφήνει το βλέμμα του ούτε μια στιγμή από τα κάτεργα και τα σκλαβοπάζαρα. Εκεί που η νόμιμη και «τυπική» εργασία τελειώνει, αρχίζει η σκλαβιά που παράγει τεράστιες ποσότητες υπεραξίας για το κεφάλαιο, απαραίτητη προϋπόθεση για την εξάπλωσή του.

 

Με λίγα λόγια:  Καπιταλισμός χωρίς σκλαβοπάζαρα δεν γίνεται.

 

Είτε σε περιόδους «κρίσης», είτε σε περιόδους «ανάπτυξης», από τους κάμπους παραχελωΐτιδας, μέχρι τις συνθήκες εκμετάλλευσης την «τυπικής» μισθωτής σκλαβιάς των αστικών κέντρων, η εξαθλίωση και η εκμετάλλευση για την παραγωγή κέρδους, είναι το κύριο μέλημα του κεφαλαίου. Συνεπώς, η πτώση μας στο απύθμενο βαρέλι της εκμετάλλευσης συνεχίζεται. Δική μας δουλεία είναι να ανακόψουμε αυτήν την πτώση. Μακριά από τις μεσολαβήσεις και τις αναθέσεις των καιρών μας.

 

Περιοδικό «Παροξυσμός»

23/02/1015

Αγρίνιο

 

Αναφορές:

• Ζαρκαβέλη, Μ. (2015, Φεβρουάριος 7). Ποινές κάθειρξης για το εμπόριο εργατών γης στην Κατοχή. Εφημερίδα Γεγονός, σελ. 4.
• Caffentzis, G. (2012). Η εργασία, η ενέργεια, η κρίση και το τέλος του κόσμου. Σκέψεις για την εργασία, την τεχνολογία και την καπιταλιστική κρίση (1980-2000). Αθήνα: Αρχείο 71.

 

Το σκάφος με τους μετανάστες που βυθίστηκε στο Φαρμακονησι είναι δισέγγονο των πρώτων δουλεμπορικών πλοίων που γνώρισε η ανθρωπότητα. Οι μετανάστες, οι σημερινοί σκλάβοι, έχουν την ίδια μοίρα με τους τότε κατοίκους της μαύρης Αφρικής: σκληρή και πολλές φορές σύντομη. Το δουλεμπόριο μαύρων σκλάβων από την Αφρική το γνώρισε η ανθρωπότητα στην χαραυγή του καπιταλισμού. Από τον 16^ο μέχρι τον 18^ο αιώνα εκατομμύρια άνθρωποι-εμπορεύματα πουλήθηκαν και αγοράστηκαν. Κάποιοι από τους δουλεμπόρους ήταν ειλικρινείς και έδιναν στα πλοία τους ταιριαστά ονόματα όπως «Υποτέλεια». Μέσα σε αυτά τα πλοία οι σκλάβοι στοιβάζονταν σαν δέματα, για να μην χαραμίζεται σπιθαμή από το τον πολύτιμο χώρο τους. Αναρίθμητοι σκλάβοι πέθαιναν στην μεταφορά από επιδημίες, πείνα, πνιγμό. Κάποιοι αυτοκτονούσαν. Τα δουλεμπορικά όταν έφταναν στα λιμάνια ξεχώριζαν από την μυρωδιά. Όσοι σκλάβοι είχαν επιζήσει εκθέτονταν σε κεντρικό δρόμο της αποικίας για να πουληθούν.

 

Σήμερα οι βάρκες των δουλεμπόρων καταφθάνουν στα κρυφά και οι σημερινοί σκλάβοι πληρώνουν οι ίδιοι τα ναύλα τους. Οι προστάτες των συνόρων ίσως κάνουν τα στραβά μάτια, ίσως τα ρυμουλκήσουν, ίσως τα καταποντίσουν. Όσοι επιζήσουν θα εκτεθούν στην ελεύθερη αγορά του εκάστοτε τόπου. Και θα βρίσκονται ακόμα στην αρχή της διαδρομής τους.

 

Οι προπαππούδες των σημερινών δουλεμπόρων, γνώριζαν την απάνθρωπη φύση των πράξεων τους και κρυβόντουσαν πίσω από χριστιανικές δοξασίες και θεωρίες περί κατωτερότητας των μαύρων φυλών της πιο πονεμένης ηπείρου. Κάποιοι άλλοι, ίσως για να ξεπλύνουν τις αμαρτίες τους, ίσως για να υμνήσουν την ελευθερία και την ανθρωπότητα, ονόμαζαν τα δουλεμπορικά τους «Βολταίρος», «Ρουσσώ», «Ισότητα», «Ελπίδα» και «Ευσπλαχνία».  Παρολαυτά ήταν το ίδιο αδίστακτοι με τους σημερινούς. Και έκαναν απλά την δουλειά τους, ανταλλάσοντας υφάσματα με ανθρώπους, στοιβάζοντας τους σαν πράγματα, μετρώντας κεφάλια,  πετώντας κάθε πρωί τους μπόγους με το σκάρτο πράμα στην θάλασσα.

 

27/02/2014

έντυπο δρόμου Παροξυσμός

 

 

από το περιοδικό sarajevo | τ.58

 

Αν το έλεγε κανείς πριν 20, 15, 10 ή 5 χρόνια, θα τον πέρναγαν για τρελό. Αλλά συμβαίνει. Συμβαίνει αυτό που το 99,9% του ντόπιου πληθυσμού θεωρούσε αδιανόητο για τον εαυτό του: απελπισμένοι ελληνάρες μεταναστεύουν “παράνομα”· και γεύονται (θα γευτούν ακόμα περισσότερο…) τα σκατά με τα οποία τάισαν και ταΐζουν εκατοντάδες χιλιάδες άντρες και γυναίκες εδώ και 20 χρόνια. Αντιγράφουμε:

 

Μόνο τις τελευταίες 15 ημέρες περίπου 1.000 Ελληνες έφτασαν με τουριστικές βίζες στην Αυστραλία, αναζητώντας εργασία, στέγη και μια καλύτερη ζωή, ενώ από τον Ιούνιο ο αριθμός των ελλήνων μεταναστών που έφτασε στη μακρινή χώρα αγγίζει τους 3.000. Διαμένοντας σε ξενώνες και με τους Αυστραλούς να τους αντιμετωπίζουν σαν λαθρομετανάστες, καθώς δεν έχουν άδεια εργασίας, παλεύουν τώρα να βρουν μια δουλειά ώστε να παραμείνουν στη χώρα. “Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει. Αισθάνομαι θλίψη. Καθημερινά έρχονται εκατοντάδες έλληνες και οι περισσότεροι είναι σε απελπισία”, δηλώνει … ο πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας Μελβούρνης κ. Βασίλης Παπαστεργιάδης και συνεχίζει: “Αλλοι έρχονται διερευνητικά και άλλοι εντελώς απροετοίμαστα, για να εγκατασταθούν και να αποκτήσουν μια νέα ζωή. Αυτή τη στιγμή κοιτάμε να βρούμε χώρους διαμονής ώστε να μπορούν έστω και να προσωρινά να μείνουν κάπου”, καταλήγει ο κ. Παπαστεργιάδης.

 

Ο κ. Κώστας Μάρκου είναι ο γραμματέας της ελληνικής κοινότητας Μελβούρνης. Ο ίδιος τονίζει πως “υπάρχει ένα κλίμα πανικού και μια απογοήτευση. Ερχονται πολλοί και δεν ξέρουν πού να μείνουν. Είναι σε απόγνωση και δεν κάνουν καλή προεργασία”. Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι που μέχρι να βρουν στέγη μένουν για μερικές ημέρες στα γραφεία της Κοινότητας. “Όσοι μεταναστεύουν θεωρούν πως ερχόμενοι στην Αυστραλία θα βρουν αμέσως δουλειά. Κάνουν λάθος. Η εύρεση εργασίας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία και χρειάζεται πολύ ψάξιμο και τρέξιμο”, αναφέρει ο κ. Μάρκου και συστήνει στους ενδιαφερόμενους να έχουν οπωσδήποτε κάνει μια έρευνα αγοράς προτού ταξιδέψουν μέχρι την Αυστραλία…

 

Που είναι λοιπόν εκείνο το αγέρωχο, σκληρό ύφος του αναπτυγμένου επιβήτορα του κόσμου, που είχαν αυτοί και όλοι οι παρόμοιοί τους στα μέρη μας; Που είναι οι βεβαιότητες ότι οι μετανάστες, πρώτα απ’ τα βαλκάνια και την ανατολική ευρώπη, κι ύστερα απ’ την ασία και την αφρική, είναι “τρίτης διαλογής” άνθρωποι; Που είναι εκείνα τα γεμάτα από αδιαφορία και ρατσιστική αηδία βλέμματα; Χωράνε άραγε στις βαλίτσες;

 

Κι έχουν, ωστόσο, κάτι λίγα πλεονεκτήματα: ταξιδεύουν κυριλέ, σαν τουρίστες, κι όχι στοιβαγμένοι σε βάρκες. Δεν έχουν να περάσουν ναρκοπέδια, ούτε φράχτες. Φτάνουν γρήγορα στον (νομίζουν) “παράδεισο” κι όχι μετά από 4, 5 ή 10 χρόνια βίας, συλλήψεων, φυλακίσεων, “διοικητικών απελάσεων”. Κι ωστόσο δεν έχουν να ελπίζουν σε πολύ περισσότερα. Είναι γνωστός ο φασισμός / ρατσισμός των λευκών αυστραλών· μεγαλούργησε για πολλές γενιές σε βάρος των ιθαγενών, των δικών τους “μαύρων”.

 

Τι θα λένε, λοιπόν, οι αυστραλοί “πιασμένοι” στους δρόμους, στις δουλειές, στα λεωφορεία όταν βλέπουν έλληνες μετανάστες τελευταίας φουρνιάς; Θα λένε εμείς δεν είμαστε ρατσιστές – αυτοί είναι βρωμιάρηδες… Θα λένε έλληνες… βουλιάξανε τη χώρα τους και τώρα ήρθαν να καταστρέψουν κι εμάς… Θα λένε έλληνες… κοπρίτες… Θα λένε να τους προσέχετε αυτούς τους έλληνες: τους δίνεις το χέρι και μετά πρέπει να μετρήσεις τα δάκτυλά σου, αν τα έχεις όλα… Θα λένε δουλεύουν για όσο νάναι και μας παίρνουν τις δουλειές… Αυτά θα λένε. Αυτά λένε οι φασίστες παντού στον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο· και δεν έχει καμία σημασία εναντίον ποιών τα λένε. Είναι πάντα οι “ξένοι”.

 

 

Όταν φούσκωνε η σκατοπλημμύρα του φασισμού / ρατσισμού στα μέρη μας, στις αρχές των ‘90s, κάποιοι – ανάμεσά τους κι εμείς – προσπάθησαν να αντιστρέψουν την κατάσταση θυμίζοντας (μέσω διάφορων μορφών προπαγάνδας) ότι δεκάδες χιλιάδες ντόπιων είχαν υπάρξει μετανάστες εργάτες στην ευρώπη, στην αυστραλία, στη βόρεια αμερική, για το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα. Οι βλακείες που εισπράταμε σαν “απαντήσεις” ήταν απύθμενες. Ναι… αλλά εμείς δεν πήγαμε παράνομα (λες και η “νομιμότητα” ή η “παρανομία” βαρύνει τον μετανάστη κι όχι το κράτος και τ’ αφεντικά που τον εκμεταλλεύονται). Ναι… αλλά εμείς δεν βρωμάγαμε… Ναι… αλλά εμείς είμασταν ήσυχοι και δεν δεν δημιουργούσαμε προβλήματα… Διαπιστώσαμε τότε (όχι χωρίς φρίκη) πόσο βαθειά είναι η απανθρωπιά εκείνου που βρίσκει την ευκαιρία να πατήσει πάνω σε κάποιον άλλον, η απανθρωπιά ακόμα και της πιο μικρής εξουσίας· πόσο εύκολο και ευχάριστο είναι το κέρδος του να εκμεταλλεύσαι έναν εργάτη γης, μια καθαρίστρια, ή μια γκαρσόνα στο κωλόμπαρο, επειδή το κράτος και η νομοθεσία σου τους σημαδεύουν στο κεφάλι μ’ ένα πιστόλι· και πόσο εύκολα ξεχνάει ο χθεσινός μετανάστης και σημερινός “άρχοντας στον τόπο του” ότι και “βρωμιάρης” υπήρξε, και “εγκληματίας”, και “παράνομος”, όχι επειδή έτσι ήταν πράγματι, αλλά επειδή έτσι τον έβλεπαν οι ντόπιοι – οι κατά περίπτωση δυνατοί που φτιάχνουν τις πιο έγκυρες “αλήθειες”.

 

Πέρασε ο καιρός. Οι ντόπιοι ξύπναγαν και κοίμιζαν τον ρατσισμό και την απανθρωπιά τους ανάλογα με το πως βόλευε τα αγαμημένα τους μήντια ή τις δικές τους μικροανάγκες επιβεβαίωσης. Αλλά ο καπιταλισμός δεν κάνει διακρίσεις! Η μηχανή που υποτιμάει και συντρίβει τις ζωές δεν δουλεύει μόνο στο αφγανιστάν, στο πακιστάν, στη σομαλία ή στη σενεγάλη… Δουλεύει παντού όταν δεν συναντάει εμπόδια της προκοπής.

Κι έτσι ήρθε η σειρά των πανέξυπνων, πανέμορφων, καλλιεργημένων, ικανών ελλήνων να ρίχνουν βιαστικά δυο αλλαξιές ρούχα σε μια βαλίτσα, και να ψάχνουν ξανά την “τύχη” τους μακριά. “Νόμιμα” ή “παράνομα”, “λαθραίοι” ή “με χαρτιά” θα ζήσουν στο πετσί τους (κατά ένα μέρος σίγουρα) εκείνα που είπαν, εκείνα που σκέφτηκαν, εκείνα που έκαναν στους Άλλους τα χρόνια της ευδαιμονίας. Ήδη αυτό συμβαίνει ακόμα και σ’ εκείνους / εκείνες που δεν είναι προλετάριοι αλλά φοιτητές ή καλοπληρωμένοι μισθωτοί στην ευρώπη: αααχααά…. έλληνας είπες ε; Να οι υποτιμητικές γκριμάτσες, να τα στραβά κοιτάγματα… Θα ψάχνουν εκεί, στην “ξενητειά”, ανθρώπους με γνώση και κατανόηση, και δεν θα βρίσκουν – εκτός από τίποτα αναρχικούς.

 

Όμως είμαστε σίγουροι πως ούτε όσοι / όσες βρεθούν σε τέτοια δύσκολη θέση και κατάσταση (ούτε οι συγγενείς και οι φίλοι τους) θα καταλάβουν! Δεν θα καταλάβουν τι έκαναν (και τι δεν έκαναν) οι ίδιοι ενάντια στους “αλβανούς”, στους “βούλγαρους”, στις “ουκρανές”, τις “ρωσίδες”, τις “φιλιππινέζες”, τους “αφγανούς”, τους “πακιστανούς” και τους “μαύρους”. Δεν θα καταλάβουν γιατί αυτές τις ωραίες εποχές θα αναπολούν!… Τις εποχές που ήταν από πάνω.

 

Έτσι θα γίνει. Εν τω μεταξύ δεν ακούμε καθόλου εκείνα τα θηρία αριστεροσύνης, επαναστατικότητας (και αριστερού ρατσισμού) που για καιρό, με κορύφωση μάλιστα τον καιρό της απεργίας πείνας των 300 μεταναστών απ’ την βόρεια αφρική, έριχναν τους κεραυνούς τους στους μετανάστες, κατηγορώντας τους για λιποψυχία, δειλία, φιλοτομαρισμό, κι όλα τα υπόλοιπα, που “κάνουν τουρισμό μολύνοντας τα ήθη και τα έθιμα της ελλάδας”, “εγκαταλείποντας την πατρίδα τους”, αντί “να μείνουν εκεί να πολεμήσουν τον ιμπεριαλισμό”… Που είναι αυτοί οι ατζέντηδες του μικροαστισμού; Γιατί δεν πάνε να κάνουν αλυσίδες με τα (συχαμένα) κορμιά τους στα αεροδρόμια, να εμποδίσουν αυτούς που φεύγουν τρέχοντας για να βρουν δουλειά αλλού; Γιατί δεν βγάζουν πύρινους λόγους να τους καταγγείλουν για προδότες; Γιατί λούφαξαν; Μήπως έχουν κανά σπίτι στο εξωτερικό, μαζί με τίποτα καταθέσεις, και την έχουν κάνει για ‘κει;

Τα λαμόγια!