Δε φταίει η λάμπα, φταίει το σύστημα

Προχθές, περνώντας από ένα περίπτερο ακούω ένα παιδάκι να λέει στον περιπτερά: «Θα ήθελα μια λάμπα με ισχύ 80 βατ». Κόλλησα. Μου φάνηκε παράξενο ένα παιδάκι 8 άντε 9 χρονών να αναπαράγει μια φράση με εξειδικευμένους όρους με τέτοια άνεση. Μετά φαντάστηκα το παιδάκι, λίγα λεπτά πριν, προσηλωμένο να ακούει με ευλάβεια τον πατέρα του να προσπαθεί να του διδάξει με ακρίβεια την παραπάνω έκφραση. Η προσήλωση του θα συνεχίστηκε και στο δρόμο, όπου θα σιγομουρμούριζε «μια λάμπα με ισχύ 80 βατ». Θα ήθελε σίγουρα να εντυπωσιάσει τον περιπτερά με την ακριβή ορολογία του. Ίσως επιζητούσε και μια έκφραση αποδοχής από αυτόν. Γιατί για τον πιτσιρικά ο περιπτεράς είναι σημαντικός: κατέχει ένα ρόλο στην κοινωνία. Όπως ακριβώς και οι γονείς του, ο υδραυλικός, ο δάσκαλος, ο μπάτσος, ο τηλεπαρουσιαστής… Όλοι αυτοί αποτελούν ένας προς έναν τον Κόσμο των Μεγάλων. Έναν κόσμο που τα μέλη του επικοινωνούν μεταξύ τους, σχεδόν μυστικιστικά, με κρυφούς κώδικες.
Οι μεγάλοι: τον κρίνουν, τον προσέχουν, τον ορίζουν, τον αγαπούν, τον χτυπούνε, τον κάνουν να κλαίει, προβλέπουν τι θα γίνει όταν μεγαλώσει…
Το ζήτημα όμως δεν είναι ο πιτσιρικάς. Γιατί ίσως να είναι από εκείνα τα παιδιά που την ψάχνουν αλλιώς και ασχολούνται με ότι τύχει…
Το ζήτημα είναι η δομή του Κόσμου των Μεγάλων, οι ρόλοι, τα στερεότυπα που σκιάζουν τα πάντα, άλλοτε σαν ένα μαύρο σύννεφο που αστράφτει και βροντάει και άλλοτε σαν μια πυκνή, σχεδόν παχύρρευστη ομίχλη που τυλίγει τις πόλεις, τυφλώνει, κόβει την ανάσα, θολώνει τις σκέψεις, κάνει το δρόμο να χάνεται.
Ο πιτσιρικάς θα αργήσει πολύ να διερευνήσει, εξετάσει, διακρίνει, αποκωδικοποιήσει αυτόν τον μυστήριο κόσμο.
Γιατί οι Μεγάλοι τον θέλουν για πάντα Μικρό.
Μέχρι να τελειώσει το σχολείο θα είναι μικρός. Ο πιτσιρικάς θα παραμείνει «τόσο δα μικρός» και μετέπειτα: η εφηβεία του θα παραταθεί, αν ακολουθήσει -όπως η συντριπτική πλειοψηφία- την πεπατημένη των σπουδών. Εκεί ο «μικρός» θα παρεκκλίνει γιατί ο ρόλος του φοιτητή επιτρέπει και κάποιές απότομες στροφές ακόμα και στους πιο καλούς δρόμους –αρκεί, ασφαλώς, να μη βγει από την πορεία του.
Ο στρατός όμως δεν αστειεύεται: φωνάζει, βγάζει σκουλαρίκια, κόβει μαλλιά, καίει μυαλά…
Το οικογενειακό τραπέζι, γεμάτο ενοχές και φαρμάκι, θα τον περιμένει μετά την απόλυση του με το βαθυστόχαστο ερώτημα: «και τώρα πως θα αναλάβεις τις ευθύνες σου;». Ο μικρός μαθητής, φοιτητής, φαντάρος, ξαφνικά μεταμορφώνεται βίαια και απότομα σε μέλος του Κόσμου των Μεγάλων. Νέο μέλος, χωρίς ρόλο και ταυτότητα ακόμα.
Τώρα γίνεται η ολιστική αποκωδικοποίηση. Μέχρι τώρα ήταν ατελής, μερική, επιπόλαια.
Η βία της μισθωτής σκλαβιάς δεν θα είναι πια εικονική αναφορά, αλλά απτή πραγματικότητα.
Θα μπορεί να νοιώσει της συνέπειες της στους χτύπους της καρδιάς του.
Ξάφνου ο Μικρός γίνεται Μεγάλος. Και ο ρόλος του ποιος θα είναι; Ας μη δυσκολευτεί. Είναι πανέτοιμος να ενταχθεί, να κάνει καριέρα, να παντρευτεί, να παραδοθεί αμαχητί σε όλους τους οικογενειακούς, κοινωνικούς, θεσμικούς εκβιασμούς.
Εξάλλου, αυτό κάνουν οι περισσότεροι.
Μα όχι όλοι. (Απλά κάποιοι ανυπομονούν να γκριζάρουν όλα τα μαλλιά τους, για να πάψουν επιτέλους κάποιοι να τους λένε «μα καλά, εσύ πότε θα βάλεις μυαλό;»)

Όσο για τον πιτσιρικά, αφού αγόρασε τη λάμπα, λίγο πιο κάτω συνάντησε ένα φιλαράκο του. «Πάμε στο δάσος;» είπε. «Πρέπει να πάω τη λάμπα στον πατέρα μου» απάντησε εκείνος. Αλλά μετά συμπλήρωσε «καλά την πάω μετά» και φύγανε παρέα.

EDITORIAL

11 χρόνια έχουν περάσει από την έκδοση του πρώτου μας τεύχους.

11 χρόνια και πολλά έχουν αλλάξει και διαμορφωθεί: από το λόγο μέχρι και τις θέσεις πάνω σε καίρια κοινωνικά ζητήματα.  Και αυτό είναι απόλυτα φυσικό: η δυναμικότητα του εντύπου εξελίχτηκε μαζί με εμάς. Ή πιο απλά, μεγαλώσαμε μαζί.

Πάντως, όσο και αν ψάξει κάποιος,  ιδεολογίες εδώ δεν πρόκειται να βρει. Πρώτον γιατί ο Παροξυσμός – όπως και πολλά άλλα έντυπα – παραμένει αυθεντικά ένα έντυπο δρόμου έχοντας ως κύριο λόγο ύπαρξης τη κριτική, τη παρέμβαση, τη πρόταση,  περιφρουρούμενο πάντα από μία  αδιαλλαξία  για κάθε είδους «γραμμές».

Δεύτερον, θεωρούμε την ιδεολογία συνώνυμο της αγκύλωσης. Μια ψευδαίσθηση που αρνείται προκλητικά να συγχρονιστεί με την επιταχυνόμενη κίνηση της σύγχρονής πραγματικότητας. Οποίος θέλει να κατοικεί στο γυάλινο πύργο της ιδεολογίας και να παρατηρεί τον κόσμο από το παραθύρι του, ας το κάνει. Να ξέρει όμως πως αργά ή γρήγορα το ίδιο του το κατασκεύασμα θα τον καταπλακώσει. Αν, φυσικά, δε το εγκαταλείψει πρώτα ο ίδιος…

Όσο αφορά το όνομα του περιοδικού, παραμένει απλά ένα όνομα και τίποτα περισσότερο. Και αν και δεν πολύταιριάζει με το ύφος  του εντύπου, θα το διατηρήσουμε, αφενός, γιατί έχει μεγάλη συναισθηματική αξία για  εμάς, μιας και αποτελεί ένα πολύ σημαντικό σημείο αναφοράς στις ζωές μας, και αφετέρου γιατί- με μία υπεραισιόδοξη εκτίμηση- αποτελεί ένα απειροελάχιστο μέρος του ευρύτερου αντιεξουσιαστικού λόγου στην Ελλάδα.

Την τελευταία δεκαπενταετία το Αγρίνιο σε πολλά σημεία έχει μείνει το ίδιο: τα ποσοστά ανεργίας  χτυπάνε διψήφιους αριθμούς, η πλήξη βρίσκει καταφύγιο στις καταχρήσεις, οι οικογένεια κατέχει εξέχουσα θέση στους θεσμούς, οι μετανάστες παραμένουν οι φτωχοδιάβολοι και τα εξιλαστήρια θύματα της κοινωνίας, τα κτελ θησαυρίζουν από τα δρομολόγια στην Αθήνα…

Ωστόσο, σε πολλά σημεία έχει μεταμορφωθεί: οι δρόμοι έχουν φωταγωγηθεί, τα μαγαζιά εκσυγχρονίζουν τις βιτρίνες τους, τα τραπεζοκαθίσματα των καφετεριών μας έχουν πνίξει, οι μπάτσοι έφυγαν από στενάκι και έφτιαξαν μέγαρο α΄ κατηγορίας, οι φυσικές ομορφιές ( πχ παλαιός Αγ. Χριστόφορος) καταστρέφονται για να γίνουν τσιμέντο και όλη η αγρινιώτικη κοινωνία δεν μπορεί να ξεκολλήσει το βλέμμα της από την ολοκαίνουργια γηπεδάρα  του Παναιτωλικού. Το Αγρίνιο αλλάζει, αλλά εμείς επιμένουμε πως όλα θα αποκτήσουν πραγματικό νόημα στις ζωές μας, όταν οργανώσουμε και συλλογικοποιήσουμε τις αρνήσεις μας. Για αυτό και εμείς παραμένουμε εδώ, πίσω από τα οδοφράγματα Και το να στήνεις οδοφράγματα σε μία επαρχιακή πόλη δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Μπορεί εμπρός από αυτά να υπάρχουν λίγοι μπάτσοι, ελάχιστες φωτιές και καθόλου δακρυγόνα, αλλά υπάρχει αυτό το μεγάλο μέρος της κοινωνίας που είναι έτοιμο να συκοφαντήσει , να κατηγορήσει και να επιτεθεί σε οτιδήποτε θεωρήσει (ή της επιβάλλουν να θεωρήσει) ως «ηθικά μη νόμιμη κοινωνική συμπεριφορά». Και επειδή μες την κοινωνία ζούμε και αποτελούμε και μέρος της, αυτή η αντιπαράθεση είναι παρούσα συνεχώς σε όλα τα πεδία της καθημερινότητάς μας.

Στο απόλυτα εκτεθειμένο πολιτικό υποκείμενο της επαρχίας, η πολιτική επιλογή είναι και επιλογή ζωής.

Αλλά εντάξει, τι να κάνουμε; Η ζωή είναι δύσκολη …

ΚΑΛΑ ΨΩΝΙΑ…ΨΩΝΙΑ!

Τετάρτη βράδυ. H πόλη έρημη από νωρίς. μιας και τα μαγαζιά είναι κλειστά, αφού η ζωή εδώ εξαρτάται από το αν τα εμπορικά καταστήματα είναι ανοιχτά ή κλειστά. Μάλλον για αυτό θέλουν και το ελεύθερο ωράριο… Καλό πάνε να κάνουν δηλαδή οι άνθρωποι. Θέλουν να δώσουν ζωή στις πόλεις αφού οι άνθρωποι ζούνε για να καταναλώνουν εμπορεύματα. Τέλος πάντων πάει αλλού το θέμα τώρα ενώ εγώ θέλω να γράψω κάτι άλλο…

Πριν πάω σπίτι είπα να κάνω μια βόλτα από το κέντρο της πόλης χαζεύοντας τους άδειους δρόμους και τα κλειστά μαγαζιά. Περπατούσα στη Παπαστράτου και καθώς οι σκέψεις μου μπερδεύονταν με τις ματιές που έπεφταν στις μισοσκότεινες βιτρίνες με τον trendy “εξοπλισμό” και τις “προσιτές” τιμές, το βλέμμα μου έπεσε σε ένα διαφημιστικό πλακάτ μιας βιτρίνας bsb.  Και τότε ξαφνικά σταμάτησαν οι σκέψεις μου και εγώ, πλησίασα για να δω καλύτερα αυτό που διάβασα στα πεταχτά:

ΑΜΟΛΗΣΤΕ ΤΗ ΣΚΥΛΑ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΑΣ ΓΙΑ ΨΩΝΙΑ ΣΤΑ BSB ΚΑΙ ΚΕΡΔΙΣΤΕ!

Για λίγα δευτερόλεπτα έμεινα. Το διάβασα το ξαναδιάβασα. Όχι δεν έκανα λάθος.

Που μπορεί να φτάσει το μυαλό ενός διαφημιστή… Πως το life style ξεφτιλίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, πως το life style μοιράζει χειροπέδες στους  ανθρώπους ξεφτιλίζοντας σχέσεις, καταστάσεις, ζωές . Αυτό που μόλις είδα σκέφτηκα ότι μπορεί να μην είναι τίποτα, να είναι κάτι απλό, σε σχέση με άλλα  παρόμοια και πιο ακραία. Κι όμως αυτό πουλάει. Αυτό πουλάει και ο κόσμος  αυτό αγοράζει Το αγοράζει και γουστάρει. Έστριψα και την έκανα αμέσως από εκεί. Ξενέρωσα με όλη την life style ξεφτίλα που μας πλασάρουν όμορφα και ωραία και εμείς τη δεχόμαστε όμορφα και ωραία. Αλλά τι γκρινιάζω; Τι περίμενα να δω στις βιτρίνες; Εκτός από σκουπίδια; Περπατούσα με τα μάτια μου να αποφεύγουν τις βιτρίνες. Δεν ήθελα να δω άλλα διαφημιστικά παραληρήματα γεμίζοντας το μυαλό μου με βλακείες. Σκεφτόμουν την ατάκα που έλεγε στο τέλος ….΄΄και κερδίστε!΄΄ και έμεινα με την απορία. Δηλαδή τι θα κερδίσουν αν αμολήσουν τη σκύλα που κρύβουν μέσα τους; Κανά φίμωτρο ή κανά λουρί;

ΚΑΛΑ ΨΩΝΙΑ…….ΨΩΝΙΑ!!!