Η παρακάτω συζήτηση με τους okso81 και one86 (αχρωματοψία crew) δημοσιεύτηκε στο 14ο τεύχος του έντυπου δρόμου “Παροξυσμός” που κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2014.
Οι απαντήσεις στη συζήτηση είναι από κοινού.
Διαδικτυακά είναι αδημοσίευτη. Είχαμε πει ότι θα την ανεβάζαμε, μετά από επιθυμία του Νιονιού (okso81), μόνο αν θα υπήρχε κάποιος σοβαρός λόγος. Μετά από λίγο καιρό αποφασίσαμε πως ένας πραγματικά σοβαρός λόγος θα ήταν μια αυτο-οργανωμένη έκθεση ζωγραφικής. Αρκετές δυσκολίες όμως ανέβαλαν την έκθεση από Σεπτέμβρη σε Σεπτέμβρη. Την 11η Οκτώβρη του 2020 το αναπάντεχο φευγιό του Νιόνιου την ακύρωσε για πάντα.
Την ανεβάζουμε περίπου 9 χρόνια μετά.
-Για κάντε μας μια αυτοπαρουσίαση.
– Γεια σας είμαστε οι okso81 και one86. Η ομάδα μας ονομάζεται «αχρωματοψία» (color blind). Βάφουμε τοίχους τα τελευταία 16 χρόνια περίπου. Τα ψευδώνυμα μας τα βγάλαμε εντελώς τυχαία. Στην αρχή, όταν ξεκινήσαμε είχαμε άλλα ψευδώνυμα, που μετά από καιρό τα αλλάξαμε και καταλήξαμε στα σημερινά. Η δουλειά που κάνει ο καθένας μας ως επάγγελμα είναι άσχετη με το γκράφιτι. Ηλεκτρολόγος ο ένας και ξυλουργός ο άλλος. Το γκράφιτι είναι το κοινό μας σημείο.
-Ποιες είναι οι σχετικές πηγές και γνώσεις σας; Διδαχτήκατε από κάποιον άλλον ή άλλη την τέχνη του γκράφιτι; Υπάρχουν αυτό-μορφωτικές διαδικασίες για την τεχνική του γκράφιτι;
-Οι πηγές μας παλιότερα σχετικά με το γκράφιτι, εδώ στην επαρχία ήταν περιορισμένες. Συνήθως ήταν περιοδικά με φωτογραφίες γκράφιτι, που θα είχε αγοράσει κάποιο παιδί από Αθήνα και τα οποία έπεφταν στα χέρια μας. Επίσης άλλη πηγή ήταν τα γκράφιτι άλλων ομάδων σε άλλες γειτονιές. Τώρα υπάρχει το ιντερνέτ ως πηγή πληροφόρησης.
Ναι, στην αρχή διδαχτήκαμε κάποιες τεχνικές από άλλα παιδιά (πιο παλιούς από εμάς). Τα υπόλοιπα τα πετύχαμε με πολλούς πειραματισμούς και πολύ εξάσκηση.
Γενικά η τέχνη του γκράφιτι είναι προσωπική υπόθεση. Πρέπει να το παλέψεις και μόνος σου, εφόσον σου αρέσει.
-Τι ήταν αυτό που σας έκανε να ασχοληθείτε με το γκράφιτι; Και τι είναι αυτό που σας κάνει να συνεχίζετε;
-Αυτό που μας έκανε να ασχοληθούμε ήταν αυτή η ζωντάνια των μεταλλικών χρωμάτων πάνω στον τοίχο. Για τον έναν από εμάς τους δύο, ένας ακόμη λόγος ήταν η ανάγκη να ξεφεύγει από τα καθημερινά του προβλήματα μέσα στο σπίτι. Είναι κάτι που βγαίνει από μέσα σου, μπορείς να εκφραστείς ελευθέρα, χωρίς φόβο. Όλα αυτά τα συναισθήματα, είναι που μας κάνουν ακόμη να συνεχίζουμε!
-Στο Αγρίνιο ποια είναι η κατάσταση με το γκράφιτι; Μπορείτε να μας πείτε ιδεολογικά και πολιτικά που βρίσκεται η κοινότητα των γκραφιτάδων στην πόλη;
-Στο Αγρίνιο η κατάσταση είναι καλύτερη σε σχέση με το παρελθόν, αλλά λόγω των οικονομικών δυσχερειών πραγματοποιούνται πολύ λίγα γκράφιτι στους τοίχους.
Κοίταξε οι γκραφιτάδες στην πλειονότητα τους είναι νεαρής ηλικίας. Δε νομίζουμε ότι ανήκουν κάπου πολιτικά. Το μόνο που τους νοιάζει είναι να βάφουν τοίχους, να εξελίσσονται καλλιτεχνικά και να γίνουν γνωστοί. Έτσι κάναμε και εμείς. Ιδεολογικά ίσως, μεγαλώνοντας να αρχίσουν να αναρχίζουν. (χαχα)
-Υπάρχουν, ή υπήρξαν παλιότερα στις αρχές εμφάνισης του γκράφιτι, διαμάχες/έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των ομάδων; Η συλλογικότητα και συντροφικότητα σε ποιό επίπεδο βρίσκεται;
-Ναι, υπήρξαν και υπάρχουν ακόμα διαμάχες μεταξύ των ομάδων. Είναι μια υγιής κατάσταση αυτή. Είναι μέρος της κουλτούρας του γκράφιτι. Χωρίς αυτές τις διαμάχες δεν θα υπήρχε ανταγωνισμός και εξέλιξη του γκράφιτι.
Η συντροφικότητα υπάρχει μόνο μεταξύ των μελών της ομάδας. Κάτι σαν συμμορία.
-Με το γκράφιτι καταθέτετε ιδέες στους τοίχους. Εσείς ποιες ιδέες ή μηνύματα επιδιώκετε να καταθέσετε;
-Κάποιες φορές ναι, συμβαίνει να θέλουμε να περάσουμε κάποια μηνύματα με τα σχέδια μας. Τα τελευταία χρόνια τα μηνύματά μας έχουν κοινωνικό – πολιτικό χαρακτήρα, επηρεασμένοι από αυτά που βιώνουμε καθημερινά.
-Πόση διάρκεια ζωής έχει ένα γκράφιτι;
-Εξαρτάται σε πιο σημείο το κάνεις! Συνήθως η διάρκεια κυμαίνεται από κάποιους μήνες έως 2 με 3 χρόνια.
-Σαν ενοχλεί που η τέχνη σας είναι εφήμερη; Δηλαδή κοπιάζετε να φτιάξετε ένα γκράφιτι και την επόμενη μέρα μπορεί να είναι σβησμένο ή αλλοιωμένο. Αλήθεια, ποια είναι η αντίδραση σας αν σας πατήσουν κάποιο κομμάτι;
-Μας ενοχλεί λίγο. Αλλά τι να κάνουμε, έχουμε συμβιβαστεί με την κατάσταση αυτή.
Γνωρίζουμε ότι από όλη αυτή την ιστορία, θα μας μείνει ένα μεγάλο άλμπουμ με φωτογραφίες. Τώρα αν κάποιο γκράφιτι μας αλλοιωθεί ή σβηστεί την επόμενη μέρα, το σίγουρο είναι ότι θα έχει καταφέρει να μας νευριάσει πολύ ο τσόγλανος που το έκανε.
-Πόσο άνετα μπορεί να νιώσει η υπαίθρια τέχνη του δρόμου στεγασμένη μέσα σε μια αίθουσα τέχνης;
-Ένα γκράφιτι από την στιγμή που θα μπει σε μια γκαλερί, χάνει την ελευθερία και την δύναμη που έχει αποκτήσει στο δρόμο. Μέσα στην γκαλερί αρχίζει η εκμετάλλευση του γκράφιτι από τρίτους άσχετους τις περισσότερες φορές. Αυτά που κρεμάς στους τοίχους δεν έχουν σχέση με αυτά που γίνονται στους τοίχους.
Το γκράφιτι ανήκει στον δρόμο. Και απευθύνεται σε όλους. Και όχι σε μια ελίτ που θα πει το «αγοράζω». Στον δρόμο υπάρχει μια διαρκής και άμεση επικοινωνία του γκραφιτά με το κοινό που τον παρακολουθεί και τα μηνύματα που μεταδίδει είναι ποικίλα.
-Ο Banksy, ο πιο δημοφιλής ανώνυμος graffiti artist, μπορεί να βλέπει με ικανοποίηση τα έργα του να πουλιούνται στο ebay, σε διαδικτυακή δημοπρασία, για χιλιάδες δολάρια. Ποιά είναι η γνώμη σας για τον Banksy και την τακτική του;
-Όλα για το χρήμα!!
-Ποιά είναι η άποψη σας για το πρόσφατο yarn bombing το happening με τα πουλόβερ στα δέντρα.
-Το έχουμε παρακολουθήσει και μας άρεσε πολύ. Έξυπνο!
-Μπορούμε διακρίνουμε μια αντίφαση σήμερα: από τη μια, στις διοικήσεις των σχολείων που ζητούν από ομάδες γκράφιτι να ζωγραφίσουν τους τοίχους των κτηρίων και, από την άλλη, στην ύπαρξη νόμων που περιλαμβάνουν ποινές φυλάκισης των «βανδάλων» έως αρκετών ετών. Μπορούμε να διακρίνουμε και άλλες αντιφάσεις;
-Ναι, θα αναφέρουμε δύο ακόμα που είναι σημαντικές. Η κάθε δημοτική αρχή, διοργανώνει κάθε χρόνο γκράφιτι φεστιβάλ σε ξύλινους καμβάδες, ενώ παράλληλα πληρώνει συνεργεία για να καθαρίζουν τα διάφορα γκράφιτι (παράνομα ή νόμιμα) που είναι φτιαγμένα σε δημόσιους χώρους. Επίσης μια άλλη αντίφαση είναι ότι κάποιοι προτιμούν να αγοράσουν από μία γκαλερί κάποιο πίνακα που να θυμίζει γκράφιτι, παρά να έχουν ένα γνήσιο γκράφιτι στον τοίχο τους.
-Από τα χρόνια που είστε στο δρόμο ποια θα λέγατε ότι είναι κατάσταση στον χώρο του γκράφιτι σήμερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
-Σαφώς καλύτερη, αλλά με τα μειονεκτήματα της. Έχουμε από την μια περισσότερους γκράφιτι καλλιτέχνες, πιο όμορφα γκράφιτι, μεγάλη ποικιλία χρωμάτων σπρέι, συχνά φεστιβάλ και από την άλλη τεράστιες βιομηχανίες παραγωγής χρωμάτων σπρέι που εκμεταλλεύονται την άνοδο του γκράφιτι παγκοσμίως πουλώντας ακριβά το προϊόν τους. Κατέληξε το γκράφιτι σε ένα πολύ ακριβό σπορ!!
-Τι μηνύματα σας ενδιέφερε να περάσετε τότε και τι τώρα;
-Παλιά δεν μας ενδιέφερε να περάσουμε μηνύματα. Βάφαμε τοίχους, γράφαμε τα ψευδώνυμα μας παντού και βγαίναμε τα βράδια για bombing. Μας άρεσε πολύ αυτό και το κάνουμε και τώρα μερικές φορές (σπάνια). Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει, μας ενδιαφέρει να κάνουμε όμορφα γκράφιτι σχέδια με διάφορες θεματολογίες, που να αρέσουν σε όλους. Κυρίως όμως θέλουμε να σπάσουμε την μονοτονία του γκρι των τοίχων.
-Σας έχουν συλλάβει και αν ναι πως αντιδράσατε;
-Ναι πολλές φορές! Με ψυχραιμία.
-Και μια άκομψη ερώτηση: Πολιτικά που ανήκετε;
-Δεν θέλουμε να είμαστε απόλυτοι σε αυτή την απάντηση, βάζοντας μια ταμπέλα πάνω μας. Απλά μας αρέσει πιο πολύ να συμμετέχουμε σε ότι είναι αυτό-οργανωμένο σε ότι είναι πέρα από κομματικά δόγματα σε κάθε τι ελευθεριακό και σε δράσεις αλληλεγγύης. Ακόμα και οι δυο μας προσπαθούμε κάποιες φόρες να κάνουμε διάφορα πράγματα με τις δικές μας δυνάμεις. Είμαστε ντεμί αναρχικοί!
«Είμαι εδώ, κάπου εδώ, με νιώθεις; Απαντά… Αν ψάχνεις να με βρεις άκου τα σπρέι μεσ’ τη τσάντα, έχω ένα σκοπό να βομβαρδίσω τα πάντα! ΕΧΩ ΟΡΚΙΣΤΕΙ ΝΑ ΣΕ ΒΑΦΩ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ!»